Dowiedz się, czym się charakteryzuje łagodny, umiarkowany oraz ciężki epizod depresyjny, jakie są objawy chorobowe, ile trwają nawracające zaburzenia depresyjne i gdzie należy zwrócić się o pomoc w razie zaobserwowania u siebie lub bliskiej osoby objawów zaburzeń nastroju.
Depresja – definicja
Depresja, znana również jako zaburzenia depresyjne, to grupa zaburzeń psychicznych związanych z chorobami afektywnymi, określana terminem psychiatrycznym. Charakteryzuje się zespołem objawów depresyjnych, które mogą obejmować obniżony nastrój (smutek, przygnębienie, niską samoocenę, poczucie winy), brak przyjemności (anhedonia), spowolnienie psychoruchowe, zaburzenia snu i apetytu.
Epizod depresyjny, oznaczany kodem F32 w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, jest jednostką chorobową wymagającą poważnego traktowania. Nie należy mylić go z zaburzeniami depresyjnymi nawracającymi (kod F33), które charakteryzują się powtarzającymi się epizodami depresji.
Zaburzenia depresyjne wymagają kompleksowego podejścia terapeutycznego oraz wsparcia specjalistów psychiatrycznych i psychologicznych. Należy pamiętać, że depresja jest chorobą wymagającą leczenia, gdyż nieleczone zaburzenie może doprowadzić do podjęcia próby samobójczej, a w konsekwencji do śmierci.
Epizody depresyjne – czyli tak naprawdę co?
Epizod depresyjny to stan znacznego spadku nastroju, który trwa minimum dwa tygodnie do nawet dwóch lat. Należy do grupy zaburzeń afektywnych, czyli zaburzeń, które są bezpośrednio związane ze sferą emocjonalną. Warto zauważyć, że epizody depresyjne nie są krótkotrwałymi zdarzeniami bez większego znaczenia, lecz stanowią istotną część diagnozy i leczenia depresji.
Epizod depresyjny może przyjmować różne formy pod względem nasilenia objawów:
- Łagodny epizod depresyjny – charakteryzuje się brakiem myśli samobójczych i objawów somatycznych.
- Umiarkowany epizod depresyjny – obejmuje zaburzenia koncentracji, problemy ze snem, poczucie winy oraz objawy somatyczne.
- Ciężki epizod depresyjny – manifestuje się silnymi objawami chorobowymi i myślami samobójczymi.
Epizod depresyjny to stan wymagający profesjonalnej interwencji lekarskiej i terapeutycznej. W przypadku zaobserwowania u siebie lub bliskich objawów depresyjnych ważne jest skorzystanie z odpowiedniej pomocy.
Jeżeli potrzebujesz specjalisty – skontaktuj się z nami!
W życiu wielu z nas przychodzi taki czas, gdy samodzielne poradzenie sobie z problemami emocjonalnymi wydaje się być niemożliwe. Uświadomienie sobie konieczności wsparcia specjalisty i umówienie się na pierwszą konsultację nigdy nie powinno kojarzyć się z oznaką słabości, a wręcz przeciwnie, z siłą. Motywacja do zmiany swojego obecnego stanu to ważny element całego procesu wychodzenia z trudnej sytuacji.
Jeżeli czujesz, że potrzebujesz wsparcia specjalisty – psychologa lub psychoterapeuty, skontaktuj się z Centrum Psychologii Blisko. Otoczymy Cię profesjonalnym wsparciem i indywidualnym podejściem dostosowanym do Twoich potrzeb. Nawet jeśli nie masz możliwości uczestnictwa w terapii w Gdańsku lub Nowym Dworze Gdańskim – skontaktuj się z nami online.
Epizod depresyjny a depresja – jaka jest różnica?
Epizod depresyjny, zaburzenia depresyjne, epizod „dużej” depresji – pod tymi sformułowaniami ukrywa się niebezpieczny stan, który potocznie nazywamy depresją. Jest to stan chorobowy o określonych objawach trwający co najmniej 2 tygodnie. Użycie słowa ,,epizod” może więc być dla wielu osób mylące. Tymczasem nie jest to ,,krótkotrwałe zdarzenie niemające większego znaczenia”, a przewlekły stan, którego nie powinniśmy bagatelizować.
W skrócie:
- Depresja to ogólny termin opisujący zespół zaburzeń nastroju.
- Epizod depresyjny to konkretny okres, w którym występują charakterystyczne objawy depresji.
Co robić podczas ataku depresji? Instrukcja krok po kroku
Atak depresji może być przytłaczający, ale istnieją kroki, które możesz podjąć, aby sobie pomóc. Poniżej znajdziesz instrukcję krok po kroku:
- Zwróć się po pomoc: Jeśli odczuwasz głęboki smutek przez dłuższy czas, nie wahaj się zwrócić do lekarza psychiatry lub specjalisty od zaburzeń psychicznych (np. psychoterapeuty, psychologa). Depresja to poważna choroba, a profesjonalna pomoc jest niezbędna.
- Leczenie farmakologiczne: Leki przeciwdepresyjne mogą pomóc w poprawie nastroju. Skonsultuj się z lekarzem w celu doboru odpowiednich leków i terapii.
- Psychoterapia: Psychoterapia jest kluczowa w leczeniu depresji. Pomaga zrozumieć przyczyny zaburzeń, zmieniać myślenie na pozytywne i przyswajać korzystne zachowania.
- Higieniczny styl życia:
- Sen: Dbaj o regularny sen (ok. 8 godzin dziennie, chodzenie spać o tej samej godzinie).
- Relacje z innymi: Spędzaj czas z bliskimi, dziel się uczuciami i szukaj wsparcia emocjonalnego.
- Ograniczenie stresu: Staraj się unikać niekomfortowych sytuacji lub redukować stresujące bodźce.
- Drobne przyjemności: Wykonuj rzeczy, które sprawiają ci radość.
- Relacja ze sobą: Poznawaj swoje uczucia i potrzeby.
- Aktywność fizyczna: Ćwicz regularnie (co najmniej 3 razy w tygodniu przez ok. 45 minut).
- Zmniejszanie natrętnych myśli: Zgłoś się na konsultację do specjalisty. Uczestnictwo w psychoterapii pomoże Ci wyrobić w sobie skuteczne umiejętności radzenia sobie z natrętnymi myślami.
Pamiętaj, że każda osoba to indywiduum, więc dostosuj te kroki do swoich indywidualnych potrzeb. Nie jesteś sam – zwróć się po pomoc i otocz się wsparciem bliskich osób.
Objawy epizodu depresyjnego
Epizod depresyjny charakteryzuje się szeregiem objawów, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie osoby dotkniętej depresją.
Poniżej przedstawiamy najczęstsze objawy epizodu depresyjnego:
- Nastrój smutku, żalu, obojętności bez istotnego powodu, towarzyszący apatii i brakowi zainteresowań.
- Poczucie zmęczenia, utrata energii, męczliwość oraz trudności z wykonywaniem codziennych czynności.
- Izolowanie się od otoczenia, unikanie kontaktów społecznych i niechęć do rozmowy.
- Brak zainteresowania dotychczas przyjemnymi aktywnościami oraz obowiązkami życiowymi.
- Wzmożona drażliwość, gniew, płaczliwość, frustracja oraz ciągłe uczucie niezadowolenia.
- Objawy fizyczne takie jak bóle głowy, zmiany w apetycie i wadze, spadek libido.
- Zaburzenia snu obejmujące trudności z zaśnięciem, wybudzenia w nocy oraz wcześniejsze budzenie się rano.
- Poczucie winy, niska samoocena, brak nadziei oraz myśli samobójcze.
- Pogorszenie funkcji poznawczych, takie jak trudności z koncentracją uwagi i pamięcią.
Zgromadzenie kilku lub więcej wymienionych objawów w odpowiednim nasileniu może wskazywać na obecność epizodu depresyjnego. Ważne jest, aby nie podejmować próby samodzielnego diagnozowania siebie lub osoby z otoczenia. W sytuacji występowania niepokojących objawów warto skonsultować się z lekarzem psychiatrą lub specjalistą psychologicznym w celu diagnozy i odpowiedniego leczenia depresji. Wczesna interwencja i wsparcie są kluczowe dla skutecznego radzenia sobie z tym stanem chorobowym.
Czy masz depresję? Do wstępnej oceny objawow depresji możesz skorzystać z testu Becka (Skala Depresji Becka).
Przyczyny depresji
Depresja jest złożonym zaburzeniem psychicznym, której etiologia obejmuje zarówno czynniki biologiczne, genetyczne, jak i psychologiczne. Warto zapoznać się z możliwym źródłem narastającego problemu. Znajomość przyczyn występowania trudności emocjonalnych jest kluczowa w leczeniu choroby.
Biologiczne przyczyny depresji
- Nieprawidłowe funkcjonowanie Ośrodkowego Układu Nerwowego: Zaburzenia endogenne depresji mogą wynikać z defektów na poziomie komórkowym lub białkowym w ośrodkowym układzie nerwowym.
- Zaburzenia neurochemiczne: Niedobór serotoniny, noradrenaliny, dopaminy, zaburzenia transportu serotoniny oraz procesy zapalne w mózgu mogą przyczyniać się do depresji.
- Zaburzenia neuroplastyczności: Upośledzenie plastyczności mózgu może prowadzić do trudności w adaptacji do stresu i braku mechanizmów samonaprawczych.
- Regulacja rytmów dobowych: Zmniejszone pobudzenie receptorów melatoninowych może prowadzić do bezsenności, która często poprzedza epizody depresyjne.
Depresja często towarzyszy innym schorzeniom takim jak choroby serca, niedoczynność tarczycy, zaburzenia hormonalne, choroby ośrodkowego układu nerwowego, choroby nowotworowe czy przewlekłe schorzenia.
Genetyczne przyczyny depresji
- Dziedziczność: Depresja może mieć podłoże genetyczne, choć do tej pory nie wykryto jednego genu odpowiedzialnego za chorobę. Istnieją jednak różnice w budowie genomu osób z depresją w porównaniu z osobami zdrowymi.
- Epigenetyka: Badania nad ekspresją genów i regulacją ich aktywności wskazują na rolę witaminy D3 jako czynnika wpływającego na rozwój depresji.
Psychologiczne przyczyny depresji
Negatywne schematy myślowe, przyjmowanie winy za nieszczęśliwe sytuacje, samokrytycyzm, niska samoocena, izolacja społeczna czy traumy z przeszłości mogą również sprzyjać rozwojowi depresji.
Pamiętaj, że rozpoznanie i leczenie depresji wymaga kompleksowego podejścia uwzględniającego różnorodne czynniki biologiczne, genetyczne oraz psychospołeczne!
Skutki depresji
Skutki depresji mogą być bardzo dotkliwe i wpływają na różne aspekty życia. Oto niektóre z nich:
- Niska energia i zmęczenie: Depresja prowadzi do zmniejszenia aktywności. Osoby z depresją często doświadczają uczucia chronicznego zmęczenia, braku energii i motywacji do wykonywania codziennych czynności.
- Zmiany w nastroju: Depresja i niskie poczucie własnej wartości z nią związane mogą prowadzić do gwałtownych zmian nastroju, począwszy od głębokiego smutku po chwilowe uczucia euforii.
- Nadmierna senność lub bezsenność: Zaburzenia snu często towarzyszą depresji. Niektórzy ludzie mają trudności z zasypianiem, inni zaś śpią nadmiernie.
- Zmniejszenie zainteresowania życiem: Osoby z depresją mogą stracić zainteresowanie tym, co kiedyś sprawiało im radość, takie jak hobby, relacje czy praca.
- Problemy z koncentracją i pamięcią: Depresja wpływa na funkcje poznawcze, co może prowadzić do trudności w skupianiu się (w tym osłabienie koncentracji, zaburzenia pamięci).
- Zmiany w apetycie: Niektóre osoby z depresją tracą apetyt, podczas gdy inne jedzą więcej niż zwykle. Skutkiem takich zdarzeń może być spadek masy ciała, lub wprost przeciwnie, znaczne przybranie na wadze.
- Myśli i czyny samobójcze: To jest najpoważniejszy skutek depresji. Osoby z depresją mogą mieć myśli o samobójstwie w konsekwencji czego podejmować próby samobójcze. W przypadku epizodu depresyjnego o ciężkim przebiegu bardzo często występują myśli samobójcze, co w wielu przypadkach prowadzi do targnięcia się o swoje życie.
Ile trwa epizod depresyjny?
Jak długo trwa epizod depresyjny? Głównym kryterium rozpoznania epizodu depresyjnego jest czas występowania. Gdy obniżony nastrój utrzymuje się dwa tygodnie i dłużej, należy skonsultować ten problem z lekarzem i jak najszybciej zacząć leczenie.
Zgodnie z definicją Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, epizod depresyjny stwierdza się, gdy u chorego przez dwa tygodnie występuje przynajmniej 5 spośród następujących objawów:
- obniżony nastrój,
- spadek zainteresowań, odczuwania przyjemności,
- zmiana masy ciała,
- zaburzenia snu,
- pobudzenie, spowolnienie psychoruchowe,
- zmęczenie, brak energii,
- poczucie braku wartości, nadmierne albo nieadekwatne poczucie winy,
- zmniejszona zdolność myślenia, uwagi i koncentracji lub brak zdolności do podejmowania decyzji,
- myśli samobójcze.
Aby postawić diagnozę epizodu depresyjnego, konieczne jest spełnienie warunku, że pacjent ma przynajmniej jeden z dwóch pierwszych objawów na liście. Ponadto pojawienie się tych objawów musi być zauważalną zmianą w dotychczasowym funkcjonowaniu pacjenta.
Pamiętaj, że depresja to choroba, a nie słabość. Warto szukać pomocy i otoczyć się wsparciem bliskich osób oraz profesjonalistów. Epizod depresyjny może mieć różne nasilenie i przebieg, dlatego tak bardzo istotna jest trafna diagnoza, monitorowanie objawów oraz odpowiednie leczenie pod nadzorem specjalistów – psychiatry, psychologa i/lub psychoterapeuty.
Jak pomóc bliskiej osobie podczas ataku depresji?
Podczas ataku depresji istotne jest zapewnienie wsparcia dla osoby zmagającej się z problemami. Co w takiej sytuacji może zrobić bliska osoba z otoczenia? Jak wesprzeć drugą osobę w tym ciężkim czasie?
Sposoby, które mogą być pomocne
- Słuchaj i okazuj wsparcie. Bądź obecny dla osoby cierpiącej na depresję, słuchaj jej bez oceniania i krytyki. Pamiętaj, że czasami cisza i obecność mają większe znaczenie, niż potok słów.
- Powstrzymaj się od diagnozowania i opinii. Wyrażaj empatię i zrozumienie, ale powstrzymaj się od wystawiania opinii i diagnoz. Pamiętaj, że depresja jest bardzo złożonym zaburzeniem psychicznym, które nierzadko współwystępuje z innymi chorobami i zaburzeniami.
- Zachęcaj do profesjonalnej pomocy. Wspieraj osobę w poszukiwaniu pomocy specjalisty, takiego jak psycholog, psychiatra lub psychoterapeuta. Bądź czujny. Jeśli dostrzegasz narastający problem, ale chory odmawia konsultacji ze specjalistą, wówczas pomocna może okazać się nawet wizyta u lekarza pierwszego kontaktu.
- Pomagaj w codziennych czynnościach. Wspieraj osobę w wykonywaniu codziennych obowiązków, takich jak gotowanie, sprzątanie czy zakupy. Nie doszukuj się lenistwa, wykorzystywania i próżności w tym czasie.
- Zachęcaj do aktywności fizycznej. Regularna aktywność fizyczna może pomóc poprawić nastrój i zmniejszyć objawy depresji. Nie tylko motywuj do ćwiczeń i ruchu na świeżym powietrzu, lecz bądź przykładem i przyłącz się do wspólnych ćwiczeń fizycznych.
- Utrzymuj pozytywny kontakt. Regularne rozmowy, spacery czy wspólne aktywności mogą pomóc w przezwyciężeniu uczucia samotności.
- Dbaj o zdrową dietę. Zdrowe odżywianie ma wpływ na samopoczucie i może wspomóc leczenie depresji. Motywuj bliską osobę do zmiany nawyków żywieniowych. Jeśli jest to osoba, z którą mieszkasz, zadbaj o to, aby każdy domownik utrzymywał zdrową, zbilansowaną dietę.
- Pamiętaj o samoopiece – Zachęcaj osobę do dbania o siebie, odpoczynku, spokoju i wykonywania działań relaksacyjnych.
Pamiętaj, że każda osoba reaguje inaczej na depresję, dlatego istotne jest dostosowanie pomocy do indywidualnych potrzeb i sytuacji danej osoby. Wsparcie ze strony bliskich oraz profesjonalna pomoc mogą znacząco przyczynić się do poprawy stanu psychicznego osoby dotkniętej depresją.
Lekki epizod depresji – jak rozpoznać?
Światowa Organizacja Zdrowia klasyfikuje epizod depresyjny na trzy stopnie natężenia: łagodne, umiarkowane i ciężkie. Epizod depresyjny o łagodnym nasileniu można zdiagnozować u osób, u których pojawiają się co najmniej dwa spośród trzech głównych objawów podstawowych. Są to:
- obniżenie nastroju,
- utrata zainteresowań i/lub radości,
- obniżenie energii lub wzmożona męczliwość.
Dodatkowo muszą być obecne przynajmniej dwa objawy dodatkowe spośród następujących:
- brak poczucia własnej wartości,
- poczucie winy,
- myśli samobójcze,
- zaburzenia woli i/lub uwagi,
- zahamowanie i/lub niepokój,
- zaburzenia snu,
- zahamowanie łaknienia.
Warunkiem rozpoznania zaburzenia, jest utrzymanie się objawów przez co najmniej dwa kolejne tygodnie.
Pamiętaj!
Pomimo tego, że osoby z łagodną depresją na ogół funkcjonują prawidłowo w codziennym życiu, to nawet epizod depresyjny łagodny wymaga uwagi i wsparcia. Jeśli zauważasz u siebie lub bliskiej osoby objawy depresji, warto szukać pomocy i otoczyć się specjalistycznym wsparciem.
Epizod depresji umiarkowany – co to?
Epizod depresyjny o umiarkowanym nasileniu występuje, gdy pacjent ma co najmniej dwa podstawowe objawy depresji oraz przynajmniej trzy dodatkowe. Charakteryzuje się on bardziej nasiloną formą objawów w porównaniu do łagodniejszej postaci depresji, co znacząco utrudnia wykonywanie codziennych obowiązków i widocznie wpływa na jakość życia. Ten stopień depresji może negatywnie wpływać nie tylko na pracę zawodową, ale także na życie towarzyskie i rodzinne.
Epizod depresyjny ciężki – czym jest?
Epizod depresyjny ciężki charakteryzuje się obecnością wszystkich trzech podstawowych objawów depresji oraz co najmniej pięcioma dodatkowymi. Do najczęstszych objawów dodatkowych zalicza się:
- poczucie bezwartościowości,
- niska samoocena,
- poczucie winy,
- myśli samobójcze.
W przeciwieństwie do łagodnej i umiarkowanej depresji ciężka postać całkowicie uniemożliwia funkcjonowanie w społeczeństwie i bardzo często jest wskazaniem do hospitalizacji. Osoby dotknięte ciężkim epizodem depresyjnym nie tylko nie są w stanie pracować, ale także mają trudności z wykonywaniem codziennych obowiązków domowych i higienicznych. W ramach ciężkiej depresji wyróżnia się:
- epizod depresji ciężki z objawami psychotycznymi,
- epizod depresji ciężki bez objawów psychotycznych.
W przypadku ciężkiej depresji z objawami psychotycznymi, oprócz wspomnianych wcześniej symptomów, mogą pojawić się omamy wzrokowe i słuchowe oraz urojenia. Objawy ciężkiego epizodu depresyjnego wymagają pilnej uwagi oraz niezwłocznej wizyty u lekarza. Natomiast w sytuacji wystąpienia objawów ciężkiej depresji konieczne jest natychmiastowe skonsultowanie się z lekarzem psychiatrą. Epizod depresyjny ciężki to stan zagrażający życiu.
Jesteśmy dla Ciebie!
Wczesna identyfikacja i interwencja mogą pomóc w skutecznym zarządzaniu depresją i poprawie jakości życia pacjenta. W przypadku podejrzenia łagodnej, umiarkowanej i ciężkiej depresji zaleca się skonsultowanie z lekarzem rodzinnym, psychologiem lub psychiatrą. Osoby, które mają obawę przed rozmową twarzą w twarz ze specjalistą, mogą skorzystać z usług online.
Nasze Centrum Psychologii Blisko tworzy zespół doświadczonych specjalistów, którzy pomagają osobom w kryzysie psychicznym i nie tylko. Dzięki wartościom takim jak szacunek, elastyczność i empatia, tworzymy bezpieczne miejsce sprzyjające terapii i rozwojowi. Skorzystanie z naszych usług może być krokiem w kierunku poprawy komfortu Twojego życia lub życia bliskiej Ci osoby.